Konopie od wielu lat stanowią ważny temat w debacie publicznej, zarówno w kontekście ich zastosowań rekreacyjnych, jak i potencjału medycznego oraz gospodarczego. Zmiany w przepisach prawnych w różnych krajach, a także wzrastająca świadomość społeczna powodują, że rynek konopny w Europie podlega dynamicznym przekształceniom.
Wstęp
Raport opublikowany przez Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EUDA) w ubiegłym roku, który został omówiony także przez agencję prasową BGNES, oferuje szczegółowy obraz sytuacji na rynku konopnym w Europie. Dokument zawiera cenne informacje na temat poziomu konsumpcji konopi w poszczególnych krajach, struktury demograficznej użytkowników oraz ryzyk związanych z ich stosowaniem.
Wnioski zawarte w raporcie oparte są na danych z 2022 roku oraz wcześniejszych badaniach, takich jak European Web Survey on Drugs z 2021 roku. Warto przyjrzeć się najistotniejszym statystykom oraz trendom, które kształtują rynek konopny w Europie.
Europejskie dane dotyczące używania konopi
Konopie są jedną z najczęściej wykorzystywanych substancji psychoaktywnych w Europie. Z danych wynika, że w minionym roku około 8% dorosłych Europejczyków (22,8 mln osób w wieku 15-64 lat) korzystało z konopi. W grupie wiekowej 15-34 lata odsetek ten wzrasta do 15% (15,1 mln osób), przy czym mężczyźni korzystają z konopi dwukrotnie częściej niż kobiety. W szczególności wysoki poziom konsumpcji zanotowano wśród osób w wieku 15-24 lata, z których 18,6% zadeklarowało ich używanie w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a 9,7% w ciągu ostatniego miesiąca.
Ponadto, około 1,3% dorosłych Europejczyków (3,7 mln osób) regularnie korzysta z konopi (co najmniej 20 dni w miesiącu). Wśród osób w wieku 15-34 lata odsetek ten wynosi 2%. Większość użytkowników stanowią mężczyźni (około 75%), z czego ponad połowa ma mniej niż 35 lat.
Warto również zwrócić uwagę na dane z 2021 roku, pochodzące z European Web Survey on Drugs, które wskazują, że 95% osób, które korzystały z konopi w ciągu ostatniego roku, używało ich w postaci ziołowej. Ponadto 32% użytkowników deklarowało użycie żywicy konopnej, 25% – ziołowych produktów spożywczych, a 17% – ekstraktów.
Porównanie krajów
Udostępniona mapa, na której ciemniejsze odcienie zielonego wskazują wyższy wskaźnik używania konopi w danym kraju, wykorzystuje najnowsze dane dotyczące poszczególnych państw. Warto dodać, że grupy badane w różnych krajach obejmowały różne przedziały wiekowe – od 18 do 34 lat w jednym kraju, a w innym od 18 do 64 lat. Różnice w tych grupach badawczych mogą wpływać na dokładność statystyk, jednak, z pewnymi wyjątkami, ciemniejsze kolory na mapie przypadają krajom z łagodniejszymi przepisami dotyczącymi narkotyków, takim jak Czechy, Niemcy czy Hiszpania.
Interesujący jest również stosunkowo niski poziom wskaźnika w Portugalii, która przyjęła jedne z najbardziej liberalnych przepisów na świecie, opartych na podejściu opiekuńczym, a nie karzącym, wobec osób uzależnionych.
Potencjalne zagrożenia
Raport zwraca uwagę na kilka potencjalnych zagrożeń związanych z użytkowaniem konopi, z których nie wszystkie są oczywiste. Przede wszystkim wskazuje, że regularne używanie konopi może negatywnie wpływać na wyniki w nauce oraz zwiększać ryzyko wystąpienia konfliktów z prawem.
Drugim zagrożeniem, szczególnie zauważalnym w okresie pandemii COVID-19, jest kwestia zdrowia psychicznego. Dane wskazują, że liczba osób podejmujących leczenie uzależnienia od konopi była stabilna do 2019 roku, a następnie znacznie spadła w czasie pandemii, nie wracając do wcześniejszego poziomu w większości krajów UE do końca 2022 roku.
Podsumowanie
Rynek konopny w Europie wciąż przechodzi zmiany, a wraz z nimi ewoluują przepisy prawne oraz podejście społeczne do tej substancji. Wzrost konsumpcji wśród młodszych grup wiekowych, rosnąca popularność alternatywnych form konopi i pojawiające się ryzyka, wymagają dalszego badania, dyskusji, a być może także działań.
Niezależnie od rozwoju polityk w różnych krajach, jedno jest pewne: konopie pozostaną ważnym tematem w debacie publicznej w Europie.
