W kwietniu odbył się Europejski Kongres Psychiatrii 2025. Przyniósł on nowe informacje na temat możliwego zastosowania CBD w leczeniu autyzmu u dzieci i młodzieży. Jakie stanowisko zaprezentowała europejska społeczność naukowa?

Wprowadzenie

Podczas Europejskiego Kongresu Psychiatrii 2025 (European Congress of Psychiatry 2025) zaprezentowano nową analizę badań, która rzuca światło na potencjalne korzyści płynące z terapii z użyciem kanabidiolu (CBD) u dzieci i nastolatków z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD).

Europejski Kongres Psychiatrii to najważniejsze wydarzenie organizowane przez Europejskie Towarzystwo Psychiatryczne (European Psychiatric Association), które zrzesza ponad 78 tysięcy specjalistów psychiatrii z 88 państw. Tegoroczna edycja była już trzydziestą trzecią z kolei. Z danych organizatorów wynika, że uczestniczyło w niej ponad 5200 osób z aż 120 krajów.

We wtorek 8 kwietnia po raz pierwszy przedstawiono rezultaty metaanalizy, które sugerują, że ekstrakty konopne zawierające CBD mogą pozytywnie wpływać na zachowanie i łagodzić symptomy związane z ASD.

Autyzm u dzieci i młodzieży

Trudności w funkcjonowaniu społecznym, ekspresji emocji oraz irytacja powtarzalnymi schematami i rutynami to częste objawy autyzmu – zaburzenia neurorozwojowego, które zyskuje na rozpoznawalności w ostatnich latach. Szacuje się, że dotyczy on już około 3% dzieci i młodzieży w USA. Liczba diagnoz wzrasta również na świecie, co sprawia, że ASD staje się jednym z głównych wyzwań współczesnej psychiatrii dzieci i młodzieży.

Choć istnieje wiele opcji terapeutycznych, leczenie autyzmu pozostaje skomplikowane i zazwyczaj skupia się na łagodzeniu objawów. W ostatnich miesiącach jednak, uwagę badaczy w tym zakresie coraz częściej przyciągają ekstrakty zawierające kanabidiol (CBD) – w marcu pisaliśmy o rozpoczęciu innych badań w tym temacie, a dane przedstawione przez EPA stanowią kolejny, konkretny materiał, zaprezentowany podczas największego europejskiego forum poświęconego psychiatrii. Spore nadzieje z potencjalnym rozwojem tej formy terapii wiąże również Geert Dom, przewodniczący EPA:

„ASD może być niezwykle frustrujące dla wszystkich zaangażowanych – dla rodziców dzieci i nastolatków z tym zaburzeniem, dla lekarzy prowadzących, a przede wszystkim dla samych dzieci i młodzieży. Znaczną część tej frustracji stanowi trudność w znalezieniu skutecznej metody leczenia, która rzeczywiście łagodzi objawy. Z ogromną radością przyjmujemy wyniki tej metaanalizy i mamy nadzieję na dalsze badania w tym zakresie, abyśmy mogli zbliżyć się do rozwiązania niezaspokojonych potrzeb tej społeczności.” – powiedział Dom, którego wypowiedź znalazła się w pierwszym komunikacie prasowym towarzyszącym publikacji wyników.

Metaanaliza

Celem omawianej metaanalizy była systematyczna ocena efektywności i bezpieczeństwa stosowania konopnych ekstraktów zawierających CBD w terapii objawów autyzmu u osób niepełnoletnich.

Zespół badawczy analizował dostępne badania kliniczne, korzystając z czterech dużych baz danych naukowych: MEDLINE, Embase, PsycINFO oraz Cochrane Central Register of Controlled Trials. Ostatecznie do analizy zakwalifikowano trzy prace spełniające ustalone kryteria.

Jak wynika z opisu, objęła ona więc łącznie 276 uczestników w wieku od 5 do 21 lat, a dawki stosowanego CBD wahały się od 1 do 10 mg na kilogram masy ciała. Należy również zaznaczyć, że część badanych – jak to często bywa w tego typu projektach – otrzymywała jedynie placebo.

Wnioski i wyniki

Wśród głównych obserwacji autorzy wymienili umiarkowaną poprawę zdolności do interakcji społecznych oraz ograniczenie tzw. „zachowań destrukcyjnych” pod wpływem CBD. Zauważono również niewielką poprawę jakości snu, choć dane te nie osiągnęły istotności statystycznej. Istotne jest jednak to, że nie odnotowano także znaczących różnic w zakresie skutków ubocznych między grupą przyjmującą CBD a tą otrzymującą placebo.

Ostatecznie, badacze uznali, że preparaty z CBD mogą przynosić rzeczywiste korzyści dzieciom i młodzieży z ASD, a wyniki analizy mogą okazać się punktem wyjścia do rozważenia CBD jako możliwego elementu terapii zaburzeń ze spektrum autyzmu. Jednocześnie autorzy podkreślają ograniczenia swojej analizy – niewielką liczbę dostępnych badań, małe próby uczestników oraz różnice metodologiczne pomiędzy pracami, co sprawia, że konieczne są dalsze, zakrojone na szerszą skalę badania kliniczne, które pozwolą dokładnie ocenić skuteczność i bezpieczeństwo tej terapii.

Omawiane badanie: CANNABIDIOL THERAPY COULD REDUCE SYMPTOMS IN AUTISTIC CHILDREN AND TEENAGERS – PRESS RELEASE, European Congress of Psychiatry 2025 (europsy.net)